Quốc nội

Theo Dân trí, một số du học sinh người Hàn đã bày tỏ sự "yên tâm" trước công tác phòng dịch của Việt Nam.[278] Trong một khảo sát do Viện nghiên cứu Dalia Research công bố ngày 30 tháng 3 năm 2020, 62% người Việt cho rằng chính phủ đã thực thi các biện pháp kiểm soát dịch bệnh COVID-19 phù hợp dù "hơi quá quyết liệt” và 13% phản hồi “không biết”. Theo khảo sát, Việt Nam là quốc gia có độ hài lòng cao nhất thế giới về phản ứng của chính phủ đối với dịch bệnh (tiếp theo là Argentina (61%), Áo (58%), Singapore (57%), Trung Quốc (56%), Nam Phi (56%)).[279][280] Một khảo sát của tạp chí Forbes đánh giá mức độ tín nhiệm của người dân với chính phủ lên đến 89%, dẫn đầu trong danh sách các quốc gia được khảo sát.[281]

Nhà bất đồng chính kiến, tiến sĩ Nguyễn Quang A thừa nhận Việt Nam chống dịch hiệu quả, nhận được sự đánh giá cao từ người dân; cho rằng vai trò nổi bật nhất trong chống dịch bệnh là Vũ Đức Đam và Nguyễn Đức Chung.[282] Giáo sư kinh tế người Nhật gốc Việt Trần Văn Thọ cho rằng Việt Nam đã hai lần đánh mất thời cơ trở thành quốc gia tầm cỡ châu Á, lần đầu là giai đoạn 1975 khi lựa chọn chiến lược và chính sách "sai lầm" (kinh tế bao cấp tập trung), giai đoạn 1986 sau khi chuyển sang kinh tế thị trường nhưng khó khăn ở giai đoạn chuyển tiếp và hoàn cảnh quốc tế không thuận lợi, lần hai là giai đoạn giữa thập niên 1990 với dòng vốn đầu tư FDI nhưng những yếu kém về chính sách kinh tế chú trọng doanh nghiệp quốc doanh và quản lý hành chính rườm rà bộc lộ, người này hy vọng Việt Nam nắm lấy thời cơ phát triển mạnh mẽ trong thập niên 2020 với khẩu hiệu "chống tụt hậu như chống giặc" sau thành công chống đại dịch COVID-19 và làn sóng dịch chuyển đầu tư FDI của chiến tranh thương mại Hoa Kỳ – Trung Quốc cũng như nội lực cải cách thủ tục hành chính pháp luật.[283]

Tiến sĩ Lê Vĩnh Triển và tiến sĩ Nguyễn Quỳnh Huy tại Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh nhận xét "Trung Quốc độc đoán về kiểm soát dịch bệnh. Thế giới theo dõi hậu quả khi một chế độ độc tài đã làm bùng phát dịch tại Vũ Hán ở Trung Quốc. Việt Nam kết hợp các nguyên tắc dân chủ và thực hành độc đoán. Chính phủ Việt Nam dường như nhận ra rằng việc chặn thông tin kiểu Trung Quốc chỉ làm tình hình tồi tệ hơn và người dân sẽ nghi ngờ các chiến dịch tuyên truyền về dịch bệnh từ trên xuống. Trong cách làm ngược lại, chính quyền Việt Nam vẫn minh bạch về thông tin về dịch bệnh, đồng thời không hạn chế thông tin trên Facebook".[284] Trên The Diplomat, hai tác giả Minh Vu và Bich T. Tran phân tích: "Trong khi Hàn Quốc và Đài Loan có đủ khả năng xét nghiệm diện rộng, Việt Nam thiếu các nguồn lực và thay vào đó chọn cách phòng ngừa có chọn lọc nhưng chủ động. Bất chấp bản chất vi phạm [quyền công dân] của những phản ứng này, yếu tố cơ bản tạo nên thành công của chính phủ Việt Nam là huy động chủ nghĩa dân tộc Việt Nam khi đóng khung virus như giặc ngoại xâm. Bằng cách minh bạch và chủ động truyền thông với công chúng, chính phủ đã có được tín nhiệm và duy trì niềm tin trước công chúng".[285]

Tiến sĩ kinh tế Trần Đình Thiên phân tích "chỉ cứu những doanh nghiệp có khả năng đứng dậy sau dịch, có khả năng hợp tác để vươn lên. Doanh nghiệp chúng ta sau dịch còn phải cạnh tranh rất khốc liệt với doanh nghiệp nước ngoài nếu không muốn bị họ đè xuống. Thứ nhất, những trói buộc về thể chế lâu nay không thay đổi được, thì nay, trong “hoàn cảnh đặc biệt, có thể làm được. Thứ hai, cấu trúc thương mại đầu tư phải thay đổi. Lâu nay nói đến công nghiệp 4.0 như là một cơ hội đuổi kịp thế giới. Đối với Việt Nam, tôi nghĩ đứng trên lập trường lợi ích quốc gia, chúng ta phải ủng hộ ông Donald Trump, ủng hộ Hoa Kỳ đưa ra những chính sách tuyệt vời để đưa Hoa Kỳ sớm trở lại quỹ đạo bình thường".[286]

Hiệp hội công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI) cho rằng công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam hầu như không đáp ứng được các yêu cầu chuyển giao trước làn sóng FDI rời Trung Quốc hậu đại dịch COVID-19 với ba lý do chính: quy mô doanh nghiệp Việt Nam nhỏ, số lượng doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đạt yêu cầu về chất lượng rất ít, và khó cạnh tranh về giá so với Trung Quốc.[287]

Quốc tế

Truyền thông quốc tế

Một số hãng thông tấn, tòa soạn báo chí quốc tế đã phân tích sự "thành công" của Việt Nam trong việc đối phó dịch khi bối cảnh "có hệ thống chăm sóc sức khỏe yếu và ngân sách thấp cùng tình trạng dân số đông giáp biên giới với Trung Quốc".[288][289][290] Theo phân tích của các chuyên gia người Mỹ, Việt Nam đã rút kinh nghiệm từ dịch SARS 2002–2004 và đại dịch cúm 2009 khi thực hiện sớm cách ly xã hội, những hành động quyết liệt từ các nhà lãnh đạo chính trị và cơ chế nhà nước chuyên chế độc đảng đã nhanh chóng ứng phó hiệu quả với COVID-19 từ ban đầu.[289] Do không có khả năng xét nghiệm diện rộng theo kiểu chống dịch của Hàn Quốc, Việt Nam thực hiện chính sách kiểm dịch cách ly nghiêm ngặt 14 ngày và truy dấu những người tiếp xúc với virus; thay vì phụ thuộc vào y học và công nghệ, bộ máy an ninh nhà nước Việt Nam đã áp dụng một hệ thống giám sát công khai rộng rãi cùng với một lực lượng quân đội được [công chúng] tôn trọng triển khai tốt.[288] The Guardian đề cập những tấm áp phích cổ động tuyên truyền của Việt Nam phản ánh tinh thần thời chiến và chủ nghĩa dân tộc Việt Nam trên áp phích, cùng với hành động cách ly sớm và truy tìm các đối tượng tiếp xúc với người bệnh đã giúp Việt Nam tránh thảm cảnh mà châu Âu đang chịu đựng.[291] Development Policy Centre nhận định Việt Nam thành công chống dịch do đóng biên sớm với Trung Quốc, kiểm dịch chặt chẽ người nhập cảnh, truy dấu người tiếp xúc với ca bệnh, tự phát triển kit xét nghiệm, lực lượng quân đội được triển khai kiểm dịch, truyền thông địa phương ủng hộ phản ứng của chính phủ và khuyến khích người dân tuân thủ, chính phủ Việt Nam có mức độ minh bạch đáng kinh ngạc. "Khi đại dịch lắng xuống, cả chế độ chuyên chế và dân chủ sẽ có những thành công và cả thất bại; thương hiệu mới về Việt Nam 'chuyên chế minh bạch' dường như đang thành công".[292] BBC dẫn lời tiến sĩ Todd Pollack nói Việt Nam đã chọn cách phòng ngừa sớm và trên quy mô lớn, các biện pháp này 'cực đoan nhưng hợp lý'.[293] The Washington Post phân tích "Việt Nam là một câu chuyện thành công ngoại lệ đặc biệt trong đại dịch... Việt Nam không phải quốc gia nổi tiếng về công nghệ như Hàn Quốc hay Đài Loan, cũng không phải một quốc gia diện tích nhỏ và dễ kiểm soát như Hồng Kông hay Iceland. Nó không tự do hay dân chủ như những quốc gia đã được ca ngợi rộng rãi khác. Ba sách lược được chính phủ Việt Nam sử dụng rộng rãi: Xét nghiệm và đo thân nhiệt, truy dấu mục tiêu, truyền thông liên tục... Có thể việc trở thành một nhà nước chuyên chế đã giúp nó hiểu được sự bùng phát [đại dịch] từ những ngày đầu".[294] Một số tờ báo đề cập đến "máy ATM gạo" lắp đặt ở một số địa điểm tại Việt Nam, cho rằng phát minh trên sẽ "giúp ích rất nhiều cho những hoàn cảnh khó khăn trong mùa dịch".[295][296] Asia Times khẳng định "thông qua đóng cửa biên giới sớm và hiệu quả, sự minh bạch chính thống hiếm thấy và chiến lược ngoại giao COVID-19 của Đảng Cộng sản Việt Nam đã giúp Việt Nam nhanh chóng nổi lên như một kẻ chiến thắng hậu đại dịch".[297] The Daily Telegraph ca ngợi "Việt Nam là quốc gia thành công nhất trong việc ngăn chặn COVID-19", Việt Nam không có người chết vì đại dịch khi so với các quốc gia giáp biên Trung Quốc như Hàn Quốc và Đài Loan.[298] Chương trình truyền thanh The World trên hệ thống Public Radio International đặt câu hỏi "Việt Nam có phải là nhà vô địch chống virus corona của thế giới không?" khi so sánh hiệu quả chống COVID-19 của Việt Nam so với Hàn Quốc, Iceland, New Zealand, Đài Loan, Singapore; cho rằng Việt Nam hiện tại không nhận được nhiều tín nhiệm thỏa đáng so với các quốc gia kia dù dân số cao hơn tất cả các quốc gia đó cộng lại và không có tử vong nào. Chương trình đánh giá thấp khả năng Việt Nam che giấu các số ca nhiễm và tử vong, đồng thời dẫn lời các viên chức CDC Hoa Kỳ tín nhiệm các hoạt động chống dịch của chính phủ Việt Nam.[299] Hãng tin ABC của Úc đã nhận định "[Việt Nam] không có ca tử vong, đó là thành tựu chống dịch mà các quốc gia như Hoa Kỳ hay Ý có nằm mơ cũng không đạt được", đồng thời khẳng định thành tựu đó "khiến cả thế giới phải ganh tị".[300] Modern Diplomacy phân tích Việt Nam xử lý đại dịch hiệu quả là điều phi thường khi có chung đường biên và kinh tế liên kết chặt chẽ với Trung Quốc; nhấn mạnh biện pháp cách ly toàn quốc một tháng, kiểm dịch 14 ngày khi nhập cảnh, truy dấu ca bệnh. Vị thế của Việt Nam tăng lên không chỉ vì ngăn chặn đại dịch mà còn tăng cường cung ứng vật tư y tế, cung cấp không chỉ cho ASEAN mà còn cả Hoa Kỳ, Nga, Đức, Pháp, Liên hiệp Anh, Nhật Bản. Trong một thế giới hậu corona, Việt Nam nổi lên như một người chơi toàn cầu quan trọng cả về kinh tế lẫn chiến lược.[301]

Có những "lo ngại" về cách chính phủ Việt Nam kiểm soát dịch bệnh. Nhà báo Bill Hayton và một tác giả Việt Nam với bút danh Trợ Lý Nghèo trên tạp chí Foreign Policy cho rằng thành công của Việt Nam trong đối phó dịch virus corona là dựa vào các cơ chế kiểm soát có sẵn và bảo vệ chế độ độc đảng. Theo họ, các cơ chế kiểm soát kiểm soát của Đảng Cộng sản Việt Nam về bất đồng chính kiến chuyển sang mục đích bảo vệ sức khỏe người dân quốc gia. "Chỉ có Việt Nam và Trung Quốc có thể làm như vậy thường xuyên mà không phải chịu sự giám sát của pháp luật hoặc quốc hội... Tuy cộng đồng quốc tế đã chỉ trích Việt Nam sử dụng cơ chế an ninh làm vi phạm quyền công dân trong quá khứ, quốc gia này hiện tại nhận được khen ngợi gần như nhất trí trong việc ngăn chặn đại dịch. Nhưng công cụ được sử dụng vẫn không thay đổi." Họ kết luận: "Việt Nam không cung cấp một mô hình mà nhiều nước khác muốn hoặc có thể thực hiện"[302] Nhà báo David Hutt của báo Asia Times cũng đồng ý với quan điểm trong bài viết của Bill Hayton. Hutt còn so sánh với việc chính phủ Việt Nam đàn áp hoặc che đậy thông tin, như trong vụ "thảm sát" Đồng Tâm hoặc thảm họa môi trường Formosa.[303][304] Về số liệu báo cáo của Việt Nam, hãng tin Reuters cho biết: "Chúng tôi [Reuters] không thể kiểm chứng độc lập độ chính xác của những số liệu xét nghiệm từ Chính phủ [Việt Nam]. Chính phủ Việt Nam không trả lời những câu hỏi về số liệu của họ và mức độ thông tin liên quan đến các ca nhiễm virus. Hai quan chức đang trực tiếp chỉ đạo việc chống virus không sẵn sàng để trả lời phỏng vấn."[305]

Tổ chức quốc tế

Tổ chức Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) nhìn nhận "[Việt Nam có] cơ chế quốc gia độc đảng và lực lượng an ninh–quân đội hùng hậu tổ chức tốt đã giúp đưa ra những quyết định nhanh chóng. Việt Nam có một nền văn hóa giám sát mạnh mẽ với những người sẽ thông tin về hàng xóm của họ nếu nghi ngờ có hành động sai trái. "Đây không phải là cách tiếp cận có thể thực hiện được trong các xã hội cởi mở hơn".[306] Trong một tuyên bố của Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc do Michelle Bachelet đưa ra vào tháng 5 năm 2020 đã bày tỏ lo ngại rằng tình trạng khẩn cấp do đại dịch coronavirus mới đang được nhiều chính phủ tự do cũng như độc tài ở châu Á–Thái Bình Dương sử dụng. Tuyên bố này chỉ đích danh 12 quốc gia, trong đó có Việt Nam, đã "bóp nghẹt những cuộc tranh luận công khai dưới danh nghĩa chống lại tin tức giả" như một cái cớ để hạn chế quyền tự do ngôn luận và quyền công dân.[307][308]

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) phân tích lý do vì sao Việt Nam là quốc gia đầu tiên dỡ bỏ lệnh cách ly xã hội. Tổ chức này khẳng định thành công của Việt Nam đến bằng kinh nghiệm của mình với các đợt bùng phát dịch trước đó cộng với việc ưu tiên cho sức khỏe hơn các vấn đề kinh tế cùng với sự giúp đỡ của quân đội, các dịch vụ an ninh công cộng và các tổ chức cơ sở cùng truyền thông hiệu quả và minh bạch. Ngoài ra, bỏ qua chiến lược miễn dịch cộng đồng, chi phí cao được áp dụng ở hầu hết các nền kinh tế tiên tiến để chống lại đại dịch, Việt Nam tập trung vào các trường hợp có nguy cơ cao và chỉ thực hiện 350.000 xét nghiệm, một tỷ lệ tương đối nhỏ trong dân số. Tuy nhiên, khoảng 1.000 người trên mỗi trường hợp được xác nhận đã được thử nghiệm, tỷ lệ cao nhất trên thế giới. IMF kết luận chính những lý do trên đã giúp Việt Nam đạt được thành tựu và để lại những bài học rộng lớn hơn cho các nước đang phát triển.[309]

Chính phủ nước ngoài

Đại sứ một số nước lên tiếng "khen ngợi" công tác phòng chống dịch của Việt Nam. Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, Daniel Kritenbrink "ca ngợi" chính phủ và người dân Việt Nam rất chủ động, hợp tác và minh bạch trong việc chống dịch.[310] Phái đoàn Hoa Kỳ cũng "ca ngợi" Việt Nam vì những nỗ lực kiểm dịch và đã hợp tác với đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ.[311] Giám đốc WHO khu vực Tây Thái Bình Dương, Takeshi Kasai, trong một cuộc họp báo cũng "khen ngợi" sự chỉ đạo quyết liệt của chính phủ Việt Nam trong việc thực thi các biện pháp kìm hãm sự lây lan của COVID-19.[312] Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, Grete Lochen thì khẳng định mình rất ấn tượng với những gì Chính phủ Việt Nam đã làm tới thời điểm này để phòng chống COVID-19, kể cả trong nước, ở khu vực và quốc tế.[313] Trong khi đó, Đại sứ Italy tại Việt Nam Antonio Alessandro cho rằng, Việt Nam đang cho thấy hiệu quả trong cuộc chiến chống đại dịch. Người này cũng nhận định mặc dù Việt Nam có chung đường biên giới với Trung Quốc – quốc gia đầu tiên bùng phát virus, tuy nhiên với sự chỉ đạo quyết liệt từ chính phủ, Việt Nam đã kiểm soát tốt dịch COVID-19.[314] Thay mặt Chính phủ Cuba, Lianys Torres Rivera đã bày tỏ sự ngưỡng mộ với các biện pháp phòng chống dịch mạnh mẽ và quyết liệt của Chính phủ Việt Nam cùng sự chung tay của người dân, kỉ luật nghiêm túc trong phòng, chống dịch. Rivera khẳng định kết quả này đã bị toàn thế giới ghi nhận và Việt Nam hoàn toàn xứng đáng với sự ghi nhận này.[315] Ngoài ra, tại cuộc họp trực tuyến về hợp tác nghị viện chống đại dịch COVID-19 do Ủy ban Hợp tác liên nghị viện Hạ viện Indonesia tổ chức, Việt Nam cũng bị lãnh đạo một số nước đánh giá là một hình mẫu kiểm soát dịch bệnh có hiệu quả và mang lại thành công lớn.[316] Cựu phó Thủ tướng Đức người Đức gốc Việt Philipp Rösler cho rằng "Việt Nam thu hút được sự quan tâm của quốc tế nhờ sự hiệu quả của chính sách y tế cộng đồng và tinh thần sẵn sàng hỗ trợ các quốc gia khác chống dịch".[317] Cựu Đại sứ Pháp tại Việt Nam, Jean-Noel Poirier, nhận xét "Thành công của Việt Nam trong việc ứng phó với COVID-19 thậm chí còn thuyết phục hơn Hàn Quốc, một cường quốc công nghiệp.". Người này cũng là bệnh nhân thứ 148 bị phát hiện tại Việt Nam và được xuất viện "hoàn toàn khỏe mạnh" sau 17 ngày điều trị.[318]